EŞİK, Kahramanamaraş merkezli yaşanan depremlerin ardından "Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bakış Açısından Geleceğe Notlar" adlı raporunu yayınladı. TTB ile hazırlanan rapora göre; 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde toplam 175 bin 278 gebe bulunuyor.

TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Adalet Çıbık, konuya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Şu anda bölgedeki kayıtlarla ilgili sıkıntı var. Özellikle dört il Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman’da çok fazla kamu kurumu yıkıldı. Aile sağlığı merkezleri ve hastaneler de bunun içinde. O yüzden gebe kadınların kaydı tutulamıyor. Bölgeden de müthiş bir göç var. Hepimizin bildiği gibi Türkiye’nin değişik illerine göçler oldu. Kalıcı ve geçici yerleşimler oldu. Bu yüzen sayıları net olarak maalesef biz de bilmiyoruz.

“KADIN SAĞLIĞINA AYRILMIŞ SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN YAPTIĞI BİR ÇALIŞMAYI BİZ BİLMİYORUZ, GÖRMEDİK”

Kadınlara ait bir sahra hastanesi yok. Özellikle dediğim gibi dört büyük ilde yıkımların olduğu hastane bahçelerinde mesela çadırlar var. Oralarda hastane hizmetleri verilmeye çalışılıyor. Kadın sağlığına ayrılmış Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı bir çalışmayı biz bilmiyoruz, görmedik. Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) Adıyaman ve Hatay’da Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası ile oluşturduğu kadın sağlığı birimleri var. Oralarda biz gönüllülük esasıyla çalışma yürütüyoruz. Sağlık Bakanlığı’nın kendi rutin sağlık hizmetleri içinde yıkımı daha az olduğu illerdeki hastanelerde rutin hizmetlerin verilmeye çalışıldığını biliyoruz. Tabi orada çalışan hekimlerin bütün deprem bölgesini düşünürsek; kaybolan, kaybedilen hekimler ve sağlık çalışanları var. 100’ün üzerinde hekim kaybedildi. 500’e yakın sağlık emekçisi kaybedildi. Hayatta kalanlar da depremzede sonuçta. Çalışma, barınma şartlarıyla ilgili sıkıntıları var. Biz, bunları sürekli olarak raporlarımızda, bültenlerimizde, açıklamalarımızda anlatıyoruz. Bakanlık ile görüşmelerimiz oldu. Sağlık hizmetlerinin devam etmesi açısından takip ediliyor. Çok sıkıntılı olduğunu biliyoruz sahadaki arkadaşlarımızdan. TTB’nin olağandışı durumlardaki Sağlık Hizmetleri Kolu, Halk Sağlığı Kolu ve Kadın Sağlığı Kolu’nun olduğu deprem kriz masasında ilk başlarda her gün olmak üzere son iki haftadır; haftanın üç günü yaptığımız değerlendirmelerde gerçekten sağlık hizmeti sunumu noktasında sıkıntılar olduğunu sahadaki arkadaşlarımız, giden gönüllü arkadaşlarımız belirtiyor. Gerçekten büyük sıkıntılar var. Yıkımın nispeten az olduğu illerde hizmet verilmeye çalışılıyor. Yine de yıkımın olmadığı hastanelerde bile mesela barınma sorunları olduğu için sıkıntı yaşıyorlar. Bakanlık tarafından yapılan görevlendirmeler hala düzene oturmuş değil. Düzensizlik, koordinasyonsuzluk devam ediyor. Sıkıntılar devam ediyor bölgede.

“VERİLEMEYEN BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİ VE YAPILAMAYAN GEBELİK TAKİPLERİ NETİCESİNDE; SIKINTILAR YAŞANIYOR”

Deprem olağandışı bir durum. Gebelik aslında doğal bir süreçtir ama daha dikkatli bir bakım, beslenme ve takip gerektirdiği için etkiliyor. Biz ilk dönemde yazdığımız günlük raporlarda, bültenlerimizde ve aylık raporumuzda da belirtmiştik. Depremin olduğu bölgede gebelerin erken doğum riski olduğunu aktardık ve öyle oldu. Şartlardan dolayı ve gerekli şartların sağlanmamasından dolayı arabada ve sağlıksız ortamlarda doğumlar gerçekleşti. Barınma, beslenme sorunları çözülemedi. Bunları çözemediğiniz yerde bırakın gebeliği rutin yaşam sıkıntıya giriyor. Gebeler daha çok sıkıntıya giriyor tabii ki. Gebelik kitleri, yıkılan ASM’ler ve olağandışı durumlar yüzünden verilemeyen birinci basamak sağlık hizmetleri ve yapılamayan gebelik takipleri neticesinde; sıkıntılar yaşanıyor. Hem annenin hem bebeğin sağlıklı gelişiminin takip edilememesi süreci sıkıntıya sokar. En basit beslenme ve barınma ihtiyaçlarının karşılanmaması yanına bir de alınması gereken sağlık hizmetlerinin alınamaması eklenince risk katlanarak devam eder.

“GEBELERDE YAPTIĞIMIZ AŞILAMA HİZMETLERİNDE, TETANOZ AŞILAMASINDA DEPREMDEN ÖNCE DE ZATEN SORUN VARDI”

Gebelerde yaptığımız aşılama hizmetlerinde, tetanoz aşılamasında depremden önce de zaten sorun vardı. Bölgede de sorun yaşandı. Depremin ilk zamanlarında daha çok yaşandı. Biz bunları ilettik. Yapılması gerekenleri de raporlarımızda ilettik. Bunlarla ilgili de çabalar, çalışmalar devam ediyor. Önemli bir sorun.”